Aromatherapie is één van de meest bekende natuurlijke therapieën. Iedere dag lees ik er ergens wel wat over, maar vaak is niet helemaal duidelijk wat het nou precies is én hoe je het kan gebruiken. Misschien laat de naam aromatherapie ook geen belletje bij je rinkelen, maar je hebt er waarschijnlijk wel van gehoord als ik de naam essentiële olie laat vallen! Dat is namelijk precies hetzelfde. Essentiële oliën zijn heel fijn om thuis te gebruiken, maar je moet wel weten wat je doet. Dat is wat je zult leren in deze serie! Heb je er nog nooit van gehoord, maar ben je wel nieuwsgierig wat het is? Dan gaat er dadelijk een hele nieuwe wereld voor je open. Laten we eerst gaan uitvinden wat aromatherapie is en hoe je kunt uittesten welke olie voor jou geschikt is. 

Wat is aromatherapie?

Als je graag aan de slag wil met essentiële olie, is het prettig om wat meer achtergrondinformatie te hebben. Aromatherapie is een zogenaamde “planttherapie”, net als fytotherapie (kruiden), bachtherapie en homeopathie. Allemaal werken ze anders, op een ander vlak, maar al deze therapieën hebben met elkaar gemeen dat ze worden gemaakt van planten. Juist omdat ze allemaal anders gemaakt worden en anders werken, kun je de best passende therapie kiezen die voor jou op dat moment geschikt is. Aromatherapie is een heel krachtige therapie, waarbij essentiële olie uit planten wordt geoogst. Iedere olie behoort tot een bepaalde plantenfamilie, die allemaal hun eigen kenmerken hebben. Zo werkt de ene familie met name op het ademhalingsstelsel, terwijl een andere familie beter werkt voor het versterken van het immuunsysteem. Dit betekent dat er heel veel mogelijkheden zijn voor het gebruiken van essentiële olie en dat maakt ze een uitstekende toevoeging aan jouw natuurlijke medicijnkast!

Aromatherapie vroeger…

De eerste sporen van het gebruik van essentiële olie werden gevonden in Afrika en het Midden-Oosten. Later werden de oliën naar Europa gebracht via de handel. In Egypte werden essentiële oliën beschouwd als goddelijk, met heilige en verheven kwaliteiten. Daarom werd bijvoorbeeld de essentiële olie van mirte gebruikt voor het mummificeren van lichamen. De oude Egyptenaren geloofden dat de olie een eeuwig leven voor de dode verzekerde. Natuurlijk was dit alleen bedoeld voor farao’s en priesters, en niet voor de gewone mens… Op oude muurtekeningen is echter ook te zien dat olie werd gebruikt voor gezondheid en schoonheid. 

In Griekenland was het Hippocrates die meer kennis opdeed over essentiële olie en hoe die te gebruiken. Hij legde de basis voor geneeskunde en beschouwde lichaam en geest als één. Essentiële oliën, met kun kwaliteit om beiden te genezen, waren daarbij heel nuttig. De Romeinen gebruikten essentiële oliën als parfum en in hun badhuizen. In de Middeleeuwen werden essentiële oliën in een flesje rond de nek gehangen. Ze geloofden dat dit de duivel weg zou houden, waarvan werd gedacht dat deze verantwoordelijk was voor uitbraken van de pest. Natuurlijk was de oorzaak van deze ziekte nog niet bekend, maar omdat de olie rond de nek hing, werd de olie ingeademd en had daardoor een desinfecterend effect. De gebruik van aromatherapie werd echter veroordeeld door de kerk, waardoor alchemisten de enige waren die er onderzoek naar deden. Zoals je ziet, worden essentiële oliën dus al eeuwenlang gebruikt!

…En nu!

Tijdens de eerste wereldoorlog deed de Fransman René-Maurice Gattefosé onderzoek naar de chemische verbindingen van essentiële olie. Zo ontdekte hij bijvoorbeeld dat lavendel perfect werkte voor brandwonden. Vanwege de schaarste van benodigdheden tijdens de twee wereldoorlogen werd in sommige ziekenhuizen zelfs gebruik gemaakt van essentiële oliën. Na de oorlog accepteerde de conventionele gezondheidszorg het gebruik ervan echter niet meer, waardoor het een tijd naar de achtergrond verdween. Gelukkig zijn dingen nu weer aan het veranderen. Steeds meer onderzoek wordt er gedaan om de effecten van aromatherapie vast te kunnen stellen. Zo stelden wetenschappelijke studies in Australië al vast dat tea tree olie een variëteit aan antimicrobiële eigenschappen heeft. Maar ook in “popular culture” krijgt het gebruik van essentiële olie (en kruiden) steeds meer bekendheid, dankzij series als Outlander en Good Witch. 

Een waarschuwing voordat we starten

Vroeger was aromatherapie niet voor iedereen; het was een privilege om het te mogen gebruiken. Tegenwoordig kan iedereen essentiële oliën gebruiken, maar je moet wel weten dat er heel veel “slechte” oliën op de markt zijn. Vaak bevatten deze (chemische) toevoegingen, wat meer kwaad doet dan goed. De effecten van de olie hangen ook af van de kwaliteit, dus weer voorzichtig waar je je olie koopt en vermijd grote winkelketens. Gebruik essentiële olie nooit inwendig zonder advies van een therapeut. Wees voorzichtig als je katten in huis hebt: katten missen een enzym in de lever waardoor de olie niet kan worden afgebroken, waardoor de olie zich opstapelt als een toxische substantie. Katten moeten daarom altijd weg kunnen naar een andere ruimte als jij olie gebruikt! 

Wat is essentiële olie?

Zoals het woord je al vertelt, bevat essentiële olie letterlijk de essentie van de plant, wat het ook zijn kracht geeft. Deze kracht zit diep in de plant en is daarom erg geconcentreerd. Soms worden essentiële olie ook wel aromatische olie genoemd vanwege de geur, of etherische olie vanwege hun vluchtigheid. Ze vergaan snel door de vibratie van moleculen. Deze drie namen laten wel precies zien waarom we aromatherapie gebruiken: voor de geur, voor de kenmerken en voor de ervaring die het ons kan geven.  

Eén plant op zich bevat niet heel veel olie, maar één druppel doet dat wel! Essentiële olie in een plant heeft dezelfde functie als hormonen in ons lijf. Ze zijn heel belangrijk voor veel levensfuncties, zoals groei, voortplanting en bescherming. De olie verspreid zich door de hele plant, net zoals ons lymfesysteem. Dit zorgt ervoor dat iedere cel olie bevat, wat belangrijk is voor overleving. Zoals je waarschijnlijk wel weet, trekken planten bepaalde insecten aan met hun geur en uiterlijk. Sommige planten kunnen zichzelf een andere geur geven als een soort van verdedigingsmechanisme door hun essentiële olie in de strijd te zetten. Dit zorgt ervoor dat ze niet worden aangevallen door andere insecten. De geur van de olie kan snel veranderen, want het is een levend mechanisme en onderworpen aan bepaalde situaties. Ik geef je nog even een voorbeeld van hoe een plant zijn essentiële olie gebruikt, dan wordt het waarschijnlijk iets duidelijker. Ken je die specifieke geur die er hangt als het gras gemaaid is? Dat is nou essentiële olie!

Test het! Wat kan jij doen met aromatherapie?

Aromatherapie kan worden gebruikt voor diagnostische, therapeutische en didactische doeleinden. We beginnen met diagnostiek, want vaak kun je zelf uitvinden welke olie geschikt is voor jou op dit moment. Dit doe je door een paar oliën uit te kiezen (op basis van eigenschappen of door naar je gevoel te luisteren) en hier vervolgens aan te ruiken. De geur is erg sterk, maar concentreer je even op hoe je je voelt na het ruiken van een bepaalde olie. Degene die op dat moment het meest geschikt voor je is, is die waar je je het prettigst en rustigst door voelt. Gebruik nooit een olie die je tegenstaat of waar je je niet prettig bij voelt. 

Je kunt een paar oliën achter elkaar testen, maar dan houdt het wel op. Je neus zit namelijk snel vol met geurtjes, waardoor je niet meer objectief kunt bepalen wat je nu eigenlijk ruikt. Jouw reactie op verschillende oliën kan iedere dag verschillen. Als het bijvoorbeeld een erg koude dag is, kan een verwarmende olie zoals gember of kaneel erg fijn zijn. Maar wanneer het warmer wordt, heb je daar waarschijnlijk geen behoefte meer aan. Als je voelt dat je geen behoefte meer hebt aan een olie, is het verstandig deze even niet meer te gebruiken. Waarschijnlijk heeft de olie voor dat moment genoeg voor je gedaan. Wist je dat wie jij bent ook meespeelt bij welke olie jij prettig vindt ruiken? Als je bijvoorbeeld een beetje onzeker in het leven staat, kan het zijn dat je jeneverbes of tijm geen fijne oliën vindt. Dat komt omdat dit sterke oliën zijn, die niet bij jouw persoonlijkheid passen. 

Jouw neus is een heel sterk zintuig en staat direct in verbinding met jouw hersenen. Als jij een olie inademt die je aanspreekt, heeft dat direct een effect op jouw lichaam. Reuk geeft je hersenen namelijk informatie over je omgeving. Dit beïnvloedt je hersengolven, maar ook je gemoedstoestand, waardoor je je anders gaat voelen. En omdat geest en lichaam met elkaar verbonden zijn, zal je ook vaak een lichamelijk effect bemerken. Mooi hoe dit werkt, toch? 

Wil jij precies weten welke essentiële olie voor jou, jouw situatie of jouw klachten geschikt is? Je beter in je vel voelen door het gebruiken van aromatherapie? Daar begeleid ik je bij!  Maak direct online een afspraak en ontdek wat ik voor jou kan betekenen.

Het volgende artikel in de serie “Aromatherapie voor jou” gaat over hoe essentiële olie precies werkt en manieren om ze te gebruiken. 

© Charlotte Olsthoorn l Veterinair natuurgeneeskundig therapeut, psychologe en specialist in mens-dier relaties l www.charlotteolsthoorn.nl l info@charlotteolsthoorn.nl. Delen van dit artikel is toegestaan onder vermelding van naam en website van de auteur.